آشنایی با المپیاد ادبی
آشنایی با المپیاد ادبی و مراحل و منابع آن
المپیاد ادبی یکی از معروفترین و قدیمیترین المپیادهای دانشآموزی در ایران است که به تاریخ بسیار قدیمی خود، به عنوان یک رقابت معتبر و جذاب در زمینهٔ ادبیات فارسی شناخته میشود. این المپیاد از زمانی که تأسیس شد، به عنوان یک پلتفرم برای شناسایی و تشویق استعدادهای ادبی در دانشآموزان ایرانی عمل کرده است و هر ساله با حضور هزاران دانشآموز از سراسر کشور، برگزار میشود.در المپیاد ادبی، دانشآموزان با آثار برجسته ادبیات فارسی، از شعر تا نثر، آشنا میشوند و مهارتهای خود را در تحلیل، تفسیر و برگزیدن آثار ادبی تقویت میکنند. این المپیاد شامل مراحل مختلفی مانند آزمونهای نظری، کتبی و شفاهی است که هر یک به ارزیابی تواناییهای ادبی و فرهنگی دانشآموزان میپردازند. آکادمی هوش پیما
تاریخچه المپیاد ادبی
بسیار ممنون برای اطلاعات ارزشمندی که ارائه دادید. این تغییرات و توسعهها در المپیاد ادبی نشان از پیشرفت و رشد آن در طول سالها دارد. امکان شرکت دانشآموزان رشتههای تجربی و ریاضی فیزیک در این المپیاد، فرصتی برای گسترش دایرهی رقابت و شناخت بیشتر از ادبیات فارسی برای آنها فراهم میآورد.
همچنین، امکان استفاده از مدال المپیاد ادبی برای ورود به دانشگاهها و رشتههای مختلف انسانی و هنری، به دانشآموزان این امکان را میدهد تا بر اساس توانمندیهای خود در زمینهٔ ادبیات و هنر، مسیر تحصیلی خود را انتخاب کنند و در زمینههای مختلف فرهنگی و هنری فعالیت داشته باشند.با این گسترش و تغییرات در المپیاد ادبی، این رقابت بیشتر به عنوان یک فرصت برای شناسایی و پرورش استعدادهای ادبی و هنری در دانشآموزان ایرانی، به خوبی شناخته شده و مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.
مزایای المپیاد ادبی
عضویت در بنیاد ملی نخبگان، امکانات و فرصتهای بیشتری رو برای توسعه مهارتها و توانمندیهای دانشآموزان فراهم میکنه، و این باعث میشه که آیندهشون در مسیر تحصیلی و شغلی بهبود پیدا کنه.
همچنین، این مزایا و فرصتهایی که برای دانشآموزان ارائه میشه، از جمله اعزام به دانشگاههای معتبر و امکانات مالی در حین تحصیل، انگیزه و انگیزش بیشتری رو برای شرکت در المپیادها و پیشرفت در زمینهٔ ادبیات و هنر فراهم میکنه. این امکانات میتونه باعث بروز استعدادهای جدید و پرورش نخبگان جوان در زمینهٔ ادبیات و هنر شده و به توسعهٔ فرهنگ و ادبیات کشور کمک کنه.
شرایط شرکت در المپیاد ادبی
بله، درست است. بچههای دهمی و یازدهمی از تمام رشتههای متوسطه اول میتوانند در المپیاد ادبی شرکت کنند. اما تنها بچههای یازدهمی قادر به دریافت مدال هستند و بچههای دهمی فقط به صورت آزمایشی در مرحله دوم شرکت میکنند و مدال نمیگیرند. همچنین، برای بچههای رشتههای ریاضی فیزیک و تجربی، سهمیه مدالهای طلا متفاوت است.
مباحث المپیاد ادبی
مباحث المپیاد ادبی شامل یک سری مباحث اصلی در زمینه ادبیات فارسی است که شامل مواردی مانند وزن و قافیه، آرایههای ادبیات، تاریخ ادبیات و سبکهای شناسی، دستور زبان، اسطورهها و حماسهها، متون نظم قدیم، متون نثر قدیم، شعر معاصر و داستان است. در هر مرحله از آمادگی برای المپیاد، این موارد به طور جداگانه بررسی و تمرین میشوند تا داوطلبان بتوانند مهارتهای لازم برای شرکت در این مسابقه را کسب کنند.
?معرفی المپیاد ادبی?
?✏️?
???
المپیاد ادبی، یکی از قدیمیترین المپیادهای کشور است و از سال تحصیلی ۱۳۶۶ در کشور برگزار میشود. این المپیاد از تمام رشتههای نظری، داوطلب میپذیرد. ادبیات، یکی از شیرینترین و غنیترین حوزههای علمی و هنری است
مراحل المپیاد ادبی?
?مرحله اول المپیاد ادبی?
اولین مرحله معمولا در بهمن ماه برگزار میشود و سوالات آن چهار گزینهای هستند. در این مرحله حدود صد نفر از تمام داوطلبان، به مرحله بعدی میرسند. مرحله اول، شامل ۱۰۰ سوال چهارگزینهای است که بخش قابلتوجهی از سوالهایش از منابع غیردرسی میآیند.
?مرحله دوم المپیاد ادبی?
در ادیبهشت ماه برگزار میشود. ۴۰ تا ۴۵ نفر برگزیده مرحله دوم المپیاد به مرحله بعدی میروند. مرحله دوم شامل ۱۰۰ سوال چهارگزینهای است که اطلاعات ادبیتان را در حد عمیقتری زیرورو میکند.
?مرحله سوم المپیاد ادبی?
در مرحله سوم، از مباحث مطرح شده در دوره تابستانی سوال طرح میشود.
?منابع المپیاد ادبی?
???
???
منابع مرحله اول المپیاد ادبی?
مرحلهی اول المپیاد ادبی، از شما ۱۰۰ سوال چهارگزینهای میپرسد که حدود ۳۰ درصد آنها از کتابهای درسی آمدهاند و بقیه از منابع غیر درسی. برای موفقیت در مرحله اول آزمون المپیاد ادبی، منابع غیردرسی یعنی ادبیات کهن را زیرورو کنید؛ از تاریخ بیهقی، شاهنامه، شعرهای سعدی و حافظ تا شعر نو و ادبیات معاصر. نحوه مطالعه برای المپیاد ادبی در گام اول، مطالعه دقیق منابع اعلام شده و در گام دوم، مطالعهی کلی است. منابع این مرحله از المپیاد هم در ادامه آمدهاند.
منابع درسی:
✅کتابهای فارسی پایه دهم و یازدهم و علوم و فنون ادبی ۱ و ۲
✅عربی، زبان قرآن ۱ و ۲ (ویژه رشته علوم انسانی)
شعر کهن:
✅شاهنامه فردوسی به تصحیح جلال خالقی مطلق، چاپ دایرهالمعارف بزرگ اسلامی (جلد ۵، داستان رستم و شغاد و پادشاهی بهمن، همای و داراب)
✅گرشاسب؛ نامه اسدی توسی به تصحیح حبیب یغمایی (از نشستن گرشاسب بر تخت کابل تا پایان بخش رفتن گرشاسب به ساختن سیستان و اتمام آن)
✅بهمننامه ایرانشاه (ایرانشان) بن ابی الخیر به تصحیح رحیم عفیفی (آگاهی یافتن فرامرز از گرفتار شدن زال بر دست شاه بهمن، صفحات ۳۲۱ – ۳۳۹، ابیات ۵۳۷۶ – ۵۷۱۹)
✅دیوان فرخی به تصحیح محمد دبیرسیاقی (قصاید «فسانه گشت و کهن شد حدیث اسکندر» و «با کاروان حله برفتم ز سیستان»)
✅دیوان سنایی به تصحیح محمدتقی مدرس رضوی («نظر همی کنم ار چند مختصر نظرم»، «برگ بیبرگی نداری لاف درویشی مزن» و «ای یار مقامر دل پیش آی و دمی کم زن»)
✅دیوان مسعود سعد سلمان به تصحیح مهدی نوریان (قصاید «نالم ز دل چو نای من اندر حصار نای» و «هوای دوست مرا در جهان سمر دارد»)
✅دیوان حسن غزنوی به تصحیح محمدتقی مدرس رضوی («هر نسیمی که به من بوی خراسان آرد» و «وقت آن است که مستان طرب از سر گیرند»)
✅غزلیات سعدی به تصحیح غلامحسین یوسفی (طیبات از غزل ۲۸۹ تا پایان و خواتیم از آغاز تا پایان غزل ۶۸۰)
✅دیوان انوری به تصحیح محمدتقی مدرس رضوی (جلد ۲، غزلیات، قافیه «ی» از غزل ۲۹۰ «ندارم جز غم تو غمگساری» تا پایان)
✅دیوان خاقانی به تصحیح ضیاءالدین سجادی (غزلیات، قافیه «ی» از آغاز (صفحه ۶۶۵) تا پایان غزل «دلم که مرغ تو آمد به دام بازگرفتی» (صفحه ۶۷۹)
نثر کهن:
✅گلستان سعدی به تصحیح غلامحسین یوسفی (تمام کتاب)
✅کیمیای سعادت به تصحیح حسین خدیوجم (جلد ۲، رکن سوم، اصل ششم «در علاج دوستی مال و آفت بخل» و هفتم «در علاج دوستی جاه و حشمت» (صفحات ۱۴۹ – ۲۰۵)
✅تذکره الاولیا به تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی («ذکر بایزید بسطامی»، «ذکر حسین منصور حلاج» و «ذکر ابوالحسن خرقانی»)
✅کشفالمحجوب به تصحیح محمود عابدی («ابویزید طیفور بن عیسی البسطامی» (صفحات ۱۶۲ – ۱۶۴)، «ابوالمغیث الحسین بن منصور الحلاج» (صفحات ۲۲۹ – ۲۳۳) و «ابوالحسن علی بن احمد الخرقانی» (صفحات ۲۴۸ – ۲۴۹)
✅دارابنامه طرسوسی به تصحیح ذبیحالله صفا (جلد ۱، صفحات ۳ – ۶۲)
شعر معاصر:
✅نیما یوشیج («پدرم»، «خنده سرد»، «داستانی نه تازه»، «کار شبپا»، «خروس میخواند»، «در فروبند»، «آقا توکا»، «اجاق سرد»، «هنگام که گریه …»، «ماخ اولا»، «در شب سرد زمستانی»، «مرغ آمین»، «قایق»، «خانهام ابریست»، «هست شب»، «داروگ»)
✅مهدی اخوان ثالث (آخر شاهنامه)
✅احمد شاملو (ابراهیم در آتش)
داستان معاصر:
✅صادق هدایت (داستان کوتاه «سه قطره خون» از مجموعه داستان سه قطره خون)
✅غلامحسین ساعدی (داستان کوتاه «قصه پنجم» از مجموعه داستان ترس و لرز)
✅بهرام صادقی (داستان کوتاه «آوازی غمناک برای یک شب بی مهتاب» از مجموعه داستان سنگر و قمقمههای خالی)
✅شمیم بهار (داستان کوتاه «ابر بارانش گرفته»)
نمایشنامه:
✅اکبر رادی (ملودی شهر بارانی)
✅اطلاعات و درک ادبی (فاقد منبع مشخص)
منابع مرحله دوم المپیاد ادبی?
در مرحله دوم، سوالها تخصصیتر میشوند و باید به مباحث عمیقتری مانند ارتباط متون و تاریخ ادبیات تسلط پیدا کنید. بهترین نحوه مطالعه برای المپیاد ادبی در مرحله دوم، داشتن مطالعه آزاد غنی در زمینهی ادبیات و دستور زبان است. منابع المپیاد ادبی مرحله دوم به طور کلی شامل کتابهای زیر است.
منابع درسی:
✅ادبیات یازدهم انسانی
✅زبان فارسی یازدهم انسانی
✅عربی یازدهم انسانی
✅آرایههای ادبی یازدهم انسانی
✅تاریخ ادبیات یازدهم انسانی
✅زبان عربی (طبق منابع اعلام شده)
شعر کهن:
✅هفت پیکر به تصحیح وحید دستگردی، به کوشش سعید حمیدیان، انتشارات قطره (از آغاز داستان بهرام تا سر داستان بهرام با کنیزک خویش)
✅مثنوی معنوی به تصحیح نیکلسون (از آغاز تا سر داستان پیر چنگی)
✅غزلیات حافظ، تصحیح قزوینی و غنی (قافیه و ردیف «ی»)
✅غزلیات صائب، مجموعه رنگین گل، به کوشش محمد قهرمان، انتشارات نشر سخن (قافیه و ردیف «د»)
نثر کهن:
✅تاریخ بیهقی، تصحیح علیاکبر فیاض (مجلد پنجم)
✅کلیله و دمنه، تصحیح مجتبی مینوی، نشر امیرکبیر و دانشگاه تهران (باب بوزینه و باخه و باب زاهد و راسو)
✅چهار مقاله، تصحیح محمد قزوینی، به کوشش محمد معین (مقاله شاعری و مقاله دبیری)
✅اسرارالتوحید، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی (مقدمه و باب اول در ابتدای حالت شیخ ما ابوسعید)
شعر معاصر:
✅احمد شاملو: مرگ نازلی، نمیرقصانمت چون دودی آبی رنگ، کیفر، خواب وجین گر، سرود ابراهیم در آتش، تعویذ، محاق، شبانه (مرا تو بی سببی نیستی)، شبانه (اگر که بیهوده زیباست شب)، با چشمها، مرثیه (به جستوجوی تو بر درگاه کوه میگریم)، و حسرتی، در آستانه، مه، سرود برای مرد روشن که به سایه رفت، فصل دیگر، نامه، گفتی که باد مرده است، ترانه آبی، آخر بازی، شبانه (قصدم آزار شماست)
✅سهراب سپهری: پشت دریاها، سوره تماشا، به باغ همسفران، جان گرفته، نقش، شاسوسا، گل آینه، دوست، پیامی در راه، در گلستانه، پیغام ماهیها، ندای آغاز
داستان معاصر:
✅بهرام صادقی: دو داستان کوتاه «با کمال تاسف» و «آقای نویسنده تازه کار است» از مجموعه سنگر و قمقمههای خالی
✅هوشنگ گلشیری: حدیث مرده بر دار کردن آن سوار که خواهد آمد.
✅شهریار مندنیپور: داستان کوتاه باران اندوهان از مجموعهی مومیا و عسل
نمایشنامه:
✅مرگ یزدگرد و فتحنامه کلات از بهرام بیضایی
ترجمه ادبی:
✅سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، تالیف جیمز موریه، ترجمه ی میرزا حبیب اصفهانی، به کوشش محمدعلی جمال زاده (از گفتار ۱۴ تا پایان گفتار ۲۴)
منابع مرحله سوم المپیاد ادبی?
سوالات این مرحله غالباً از مطالب مطرح شده در دوره تابستانی طرح میشوند.
دیدگاهتان را بنویسید